Dünyanın en büyük akademik yayıncılarından Springer Nature tarafından hazırlanan yeni bir araştırma, plastik kirliliğinin denizleri, içme sularını ve kara ekosistemlerini tehdit eden en büyük faktörlerden biri olduğunu ortaya koydu. Çalışmada, yılda yaklaşık 400 milyon ton plastik üretildiği ve bu rakamın son 20 yılda iki katına çıktığı vurgulandı.
Plastik atıkların yakılması sonucu dioksin gibi kanserojen kimyasalların yayıldığı belirtilirken, özellikle hamile kadınlar ve doğmamış bebeklerin bu toksik maddelere karşı savunmasız olduğu ifade edildi.
Plastik Kirliliği Kalp Krizi ve Felç Riskini Artırıyor
Napoli'deki Campania Luigi Vanvitelli Üniversitesi araştırmacılarının Mart 2024 tarihli çalışmasına göre, kan damarları mikroskobik plastiklerle kirlenen kişilerde felç, kalp krizi ve erken ölüm riski önemli ölçüde artıyor. New England Journal of Medicine’de yayımlanan bu çalışmada, mikroplastiklerin insan hücrelerine zarar verdiği ve kan-beyin bariyerini aşarak nörolojik hastalıklara neden olabileceği belirtildi.
Doğu Akdeniz’de Çocuk Hastalıklarının Yüzde 30’u Çevresel Faktörlerden
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, Doğu Akdeniz bölgesindeki hastalıkların yüzde 22’si çevre kirliliği gibi faktörlerden kaynaklanıyor. Çocuklarda bu oran yüzde 30’a çıkıyor. Her yıl yaklaşık 854 bin kişinin sağlıksız çevre koşulları nedeniyle erken öldüğü belirtiliyor.
2050'de Denizlerde Balıktan Çok Plastik Olacak
Ellen MacArthur Vakfı'nın raporuna göre, okyanuslardaki plastik miktarının önümüzdeki 15 yılda iki katına çıkması bekleniyor. Eğer bu gidişat devam ederse, 2050 yılına kadar denizlerde balıktan daha fazla plastik olacak.
Denizlerdeki plastik kirliliği, 700'den fazla deniz türünü etkiliyor. Her yıl 100 milyon deniz memelisi ve milyonlarca deniz kuşu plastik kirliliği nedeniyle hayatını kaybediyor. Mikroplastikler, balıklar aracılığıyla insanların vücuduna girerek çeşitli hastalıklara neden oluyor.
Plastik Üretimi Son 70 Yılda 400 Kat Arttı
1950'de dünya genelinde 1,5 milyon metrik ton plastik üretilirken, bu rakam 2022 itibarıyla 400 milyon metrik tonu geçti. Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD) raporuna göre, plastik üretiminin sadece yüzde 9’u geri dönüştürülüyor.
Acil Önlem Alınmalı
Araştırmacılar, biyolojik olarak parçalanabilir plastiklerin geliştirilmesi ve geri dönüşüm teknolojilerinin ilerletilmesi gerektiğini vurguluyor. Plastik atıkların etkin yönetimi için yenilikçi geri dönüşüm çözümleri geliştirilmezse, plastik kirliliği ekosistemleri ve insan sağlığını geri dönülemez şekilde etkileyebilir.
